Planlı/Kasıtlı Eskitme - The Light Bulb Conspiracy


Kasıtlı Eskitme: tüketicinin, gerektiğinden biraz daha yeni, gerektiğinden biraz daha iyi bir şeye gerektiğinden daha kısa zamanda sahip olma isteğini kullanmak.
''Kasıtlı Eskitme'' seri üretimin başlaması ve tüketim toplumu ile aynı zamanda başladı. Seri üretim birçok ürünü kolayca ulaşılabilir kıldı. Fiyatlar düştü ve birçok insan ihtiyaçtan ziyade zevk için alışveriş yapmaya başladı. Ancak 20. yüzyılın başında üreticilerin unuttuğu bir şey vardı. Tüketiciler aldıkları ürün eskimediği sürece yenisini almıyordu bu durumda sürekli olarak devam eden tek sektör gıda sektörü olacaktı. 1929'da tüketim toplumu durma noktasına geldi.

 Wall Street çöktüğünde ABD derin bir ekonomik bunalıma girdi. İşsizlik arttı. 1933'e gelindiğinde 4 kişinden 1'i işsizdi. İnsanlar artık alışveriş yapmak için değil, iş ve yiyecek bulmak için kuyruklar oluşturuyordu. Ekonomiyi kaldırmak için yapılması gerekene ilişkin radikal teklif NewYork'dan geldi. Parlak bir emlakçı olan Bernard London kasıtlı eskitmenin kanuni olarak zorunlu hale getirilmesiyle krizden kurtulmayı öneriyordu. Bernard London'ın teklifi; Her ürüne belirli bir süre verilmesi ve bu süre sonunda ürünlerin kanunen çalışamaz kabul edilmesini öneriyordu.Tüketicilerin çalışamaz hale gelen ürünleri devlet kurumlarına iade etmeleri ve orada ürünlerin yok edilmeleri öngörülüyordu.
Bu teklifle sermaye ile iş gücü arasında bir denge kurmaya çalışıyordu. Böylece yeni ürünler için her zaman bir pazar bulunacak ve her zaman iş gücüne ihtiyaç olacaktı. Yani herkes tüketmeye devam edecek ve herkesin bir işi olacaktı. Bernard'ın teklifi geri çevrildi ve kanuni zorunlulukla 'eskitme' hiçbir zaman uygulanmadı.

20 yıl sonra 1950'lerde fikir tekrar ortaya çıktı, ama önemli bir değişiklikle. Tüketicileri 'tüketicileri kasıtlı eskitmeye zorlamak yerine tüketicileri onunla kandıracaklardı. Bu fikir günümüzdeki tüketici toplumunun temelini oluşturdu. 

Büyüyen toplumla birlikte artık hepimiz sürücüsü olmayan, alabildiğine hızla ilerleyen ve en sonunda duvara çarpacak bir arabanın içindeyiz.








Hiç yorum yok:

Yorum Gönder